Άρθρα - Μαγουλιανίτες Φιλικοί και Αγωνιστές

 

Ενώ εξαπλώνεται η επαναστατική οργάνωση των Ελλήνων, η «Φιλική Εταιρεία», μέσα στα μέλη της περιλαμβάνει και Μαγουλιανίτες. Κι' από τους παλαιούς επισήμους καταλόγους έχομε μόνο 2 γνωστούς Μαγουλιανίτες Φιλικούς, τους εξής:
1. Δημητράκης Παπαγιαννόπουλος. Μυήθηκε από τον Κανέλλο Δεληγιάννη (ή κατ' άλλους στην Πόλη) στις 20 Σεπτ. 1819 και πρόσφερε 200 γρόσια. Ηταν τότε 27 χρόνων.
2. Αναγνώστης Παπαγαννόπουλος (ή Παπαγιαννακόπουλος). Μυήθηκε από τον ανωτέρω (πιθανώτατα συγγενή του) στις 28 Ιουλίου 1820 και πρόσφερε 200 γρόσια. Ηταν τότε 31 χρόνων.
Εκτός από τους 2 αυτούς Μαγουλιανίτες, Φιλικός υπήρξε και ο γνωστός Απομνημονευματογράφος τους Αγώνα:
3. Φώτιος Χρυσανθόπουλος (ή Φωτάκος). Αδελφός τους ανωτέρω Αναγν. Παπαγιαννόπουλου, ο οποίος μυήθηκε στο Κισνόβι της Ρωσίας.
Από διάφορες πηγές εμφανίζονται επωνύμως και άλλοι 6 Μαγουλιανίτες Φιλικοί (ενώ βέβαια και άλλοι πολλοί θα εμυήθηκαν), οι εξής:
4. Νικ. Μπούκουρας. Προεστός των Μαγουλιάνων, που έδρασε αργότερα στην Επανάσταση.
5. Αναγν. (ή Ηλίας) Κοσμόπουλος. Προεστός κι' αυτός των Μαγουλιάνων.
6. Βασιλόπουλος. Πιθανώτατα κι' αυτός προεστός.
7. Αθανάσιος Γόντικας.
8. Γεώργιος Γιαβής.
9. Αθανάσιος Ζούβελος.
Τους τελευταίους 3, μαζί με τους υπ' αριθμό 1, 3, 4 και 5 αναφέρει εσχάτως ανακαλυφθείς κατάλογος Φιλικών**.
Σχετικά με την προεπαναστατική κίνηση στα Μαγούλιανα, πολύτιμα είναι τα σημειώματα του Ζατουνίτη Φιλικού Στεφάνου Ιω. Στεφανοπούλου ή Ρωλογά***, ο οποίος σημειώνει ότι ανεμείχθη ενεργώς στις μυήσεις Αρκάδων στην Τριπολιτσά και πώς προέβαινε και σε προμήθειες όπλων, λόγω του επαγγέλματός του και των γνωριμιών του.
Σημειώνει, λοιπόν, ότι «Προέβημεν εις αγοράς όπλων, πολεμοφοδίων κλπ., άτινα απεστέλλοντο νύκτωρ και εν μεγάλη μυστικότητι εις Μαγούλιανα και Λάστα της Γορτυνίας, ένθα υπήρχον πολλοί αρειμάνιοι επαναστάται, έτοιμοι πρώτοι να εγείρωσι τα όπλα εις την φωνήν της πατρίδος, και εις άλλα μέρη...».
Μετά μια καταμήνυσή του στους Τούρκους (από έναν Χριστιανό «ού το όνομα αίσχύνομαι να μνημονεύσω ώδε» και ο οποίος ήταν «ο Γραμματεύς του Μουσταφάγα Νησιώτη, Βοεβόνδα της Καρυταίνης»), ο Στεφανόπουλος γράφει ότι «τότε λοιπόν εγώ ανεχώρησα κρυφίως δια Λάσταν και Μαγούλιανα , όπου εφρόντισα να κρυβώσιν ασφαλώς τα όπλα, τα πολεμοφόδια και τα λοιπά, λαβών δε εν εξ αυτών ανεχώρησα...».
Πιό κάτω ο Στεφανόπουλος σημειώνει ότι έλαβον όπλα «εν Μαγουλιάνοις ο Ζούβελος και Κοσμόπουλος» και ότι τους «παρηγγείλαμεν να είναι έτοιμοι με τα παλληκάρια των εις την πρόσκλησιν να μας ακολουθήσουν» κι' ακόμη πώς «Μετ' ολίγας ημέρας μετέβημεν εις Μαγούλιανα νύκτωρ διά να συσκεφθώμεν πει διαφόρων αντικειμένων σχέσιν εχόντων με την Επανάστασιν. Εκεί, εν τη οικία του Δημ. Παππαγιαννοπούλου εκ Μαγουλιάνων, ανδρός παρασχόντος ού μικράς εκδουλεύσεις είς την Επανάστασιν και εν Κωνταντινουπόλει μυηθέντος τά της Φιλικής Εταιρίας, και μετά του οποίου είχομεν γνωρισθή πρότερον ως αδελφοί, διεσκέφθημεν επί πολλών και εστείλαμεν αποστόλους με χρήματα εις διαφόρους κάπους των χωρίων. Εν Μαγουλιάνοις είχομεν κατηχήσει και τους Νικόλαον Μπούκουραν, Αναγνώστην Κοσμόπουλον, Βασιλόπουλον, και τινάς άλλους, τους αγαθοτέρους και φρονιμοτέρους κατοίκους, ούς δεν ενθυμούμαι, εις δε Βυτίναν όπου μετάβημεν από Μαγούλιανα εκατηχήσαμεν... και άλλους ούκ ολίγους, απλώς, ούτοι δε όλοι μετ' άλλων συνεταιριστών, και ιδίως μετά του Αναγνώστου Παππαγιαννακοπούλου, εκ Μαγουλιάνων, ανδρός δραστηρίου και φιλοπάτριδος, εκατηχούσαμε απαύστως τους φίλους και συγγενείς των και τους προετοίμαζον...».

Οι αγωνιστές των Μαγουλιάνων
Αγωνιστές των Μαγουλιάνων -που βρέθηκαν από δικές μας έρευνες- με τους στρατιωτικούς βαθμούς που δόθηκαν σε μερικούς, ενώ άλλοι πολλοί εμφανίζονται ως «Αταξινόμητοι».
Σημειωτέον ότι, μόνο κατά την περίφημη Μάχη των Τρικόρφων και την εκεί ήττα των Ελλήνων, εφονεύθησαν 62 Μαγουλιανίτες αγωνιστές, οι οποίοι πιθανότατα δεν ευρίσκονται μέσα στον κατάλογο που παρουσιάζουμε. Ωστόσο οι Μαγουλιανίτες αγωνιστές πρέπει να είναι πολύ περισσότεροι των εμφανιζομένων ήδη.
Περί των Μαγουλιανιτών Αγωνιστών για πρώτη φορά εμφανίσθηκε Κατάλογος στα 1947, με 13 ονόματα αξιωματικών και 28 ονόματα υπαξιωματικών και στρατιωτών, βγαλμένα από το "Μητρώον Αγωνιστών" της Επιτροπής Εκδουλεύσεων (που βρίσκεται στο Αρχείο Χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης, στην Αθήνα). Ακολούθησε ένας συγκεντρωτικός κατάλογος στα 1948 και, αργότερα, στα 1958, άλλος πιο συμπληρωμένος με νεότερες έρευνες.
Κατά νεότερες αναδιφήσεις μας ιστορικών εγγράφων ανακαλύψαμε τρεις δεκάδες ανεκδότων εγγράφων σχετικών με τα Μαγούλιανα, ώστε, μαζί με τα διασωζόμενα ανέκδοτα και εκδοθέντων έγγραφα των βαθμολογημένων 41 Μαγουλιανιτών Αγωνιστών, να είναι δυνατόν να συμπληρωθεί μεγάλος τόμος της Μαγουλιανίτικης ιστορίας.
Ηδη, από το τεύχος τούτο, παρουσιάζομε έναν πιο συμπληρωμένο Κατάλογο, με τα ονόματα 64 Μαγουλιανιτών Αγωνιστών του 1821:

Αξιωματικοί Γ' τάξεως
-//- Γ' -//-Νικόλαος Μπούκουρας
-//- Δ' -//- Φώτιος Χρυσανθόπουλος (ή Φωτάκος)
-//- Ε' -//- Πολυχρόνης Μαριολόπουλος
-//- Ε' -//- Δημήτριος Ν. Μπούκουρας
-//- Στ' -//- Γεώργιος Αλεξόπουλος
-//- Στ' -//- Αργύρης Ζούβελος
-//- Στ' -//- Λιάκος Κοσμόπουλος
-//- Στ' -//- Απόστολος Μπούκουρας
-//- Στ' -//- Γεώργιος Μπούκουρας
-//- Στ' -//- Κωνσταντίνος Μπούκουρας
-//- Στ' -//- Απόστολος Παπαδόπουλος (ή Παπαπανάγου)
-//- Στ' -//- Κωνσταντίνος Πετρόπουλος
-//- Ζ' -//- Γεώργιος Μαριολόπουλος

Υπαξιωματικοί
-//- α' -//- Διονύσιος Αλεξόπουλος
-//- α' -//- Κωνσταντίνος Γόντικας
-//- α' -//- Μήτσος Α. Καραμήτσος (ή Καρακίτσος)
-//- α' -//- Βασίλειος Κοσμόπουλος
-//- α' -//- Ιωάννης Νικ. Μπούκουρας
-//- α' -//- Κωνσταντής Παπαγιαννακόπουλος
-//- α' -//- Νικόλαος Παπαγιαννακόπουλος
-//- β' -//- Γιαννάκης Αδάμης
-//- β' -//- Αναγνώστης Αδάμης
-//- β' -//- Αναγνώστης Αλεξόπουλος
-//- β' -//- Θεόδωρος Αλεξόπουλος
-//- β' -//- Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος
-//- β' -//- Λεονάρδος Αλεξόπουλος
-//- β' -//- Θεόδωρος Β(α)λασάρας
-//- β' -//- Δημήτριος Γιαβόπουλος
-//- β' -//- Ιωάννης Κανελλόπουλος
-//- β' -//- Απόστολος Κοσμόπουλος
-//- β' -//- Ηλίας Λουρής (ή Λούρας)
-//- β' -//- Παπακωνσταντίνος ιερεύς Οικονόμου
-//- β' -//- Π. Παπαγιαννόπουλος (ή Παπαγιαννακόπουλος)
-//- β' -//- Παναγ. Παπαθανασόπουλος
-//- β' -//- Χαράλαμπος Πετρόπουλος
-//- β' -//- Ιωάννης Πολίτης

Στρατιώτες
-//- γ' -//- Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος
-//- γ' -//- Θεόδωρος Βελησάρης
-//- γ' -//- Ευστάθιος Καριώρης
-//- γ' -//- Αργύριος Κούβελης
-//- γ' -//- Κωνσταντίνος Λουρής
-//- γ' -//- Αναγν. Π. Οικονομόπουλος

Αταξινόμητοι
-//- Γεώργης Βέλμαχος (από Κορφοξυλιά)
-//- Κωνσταντής Γιαβής
-//- Παναγιωτάκης Γόντικας
-//- Στάθης Ζερβόπουλος
-//- Θανάσης Θεοδωρόπουλος
-//- Γιάννης Κάβουρας (από Κορφοξυλιά)
-//- Βασίλης Καλομέρης
-//- Χαράλαμπος Κολιόπουλος
-//- Ανδρίκος Κοσμόπουλος
-//- Σπύρος Κοσμόπουλος
-//- Θανάσης Μαγουλιανίτης
-//- Θεοδωράκης Μπούκουρας
-//- Βασίλης Νικολόπουλος
-//- Δημητράκης Ντούσιας
-//- Θεοδόσιος Παπαγιαννακόπουλος
-//- Παναγιώτης Παπαγιαννακόπουλος
-//- Αναγνωστάκος Παπαγιαννόπουλος
-//- Δημ. Παπαγιαννόπουλος
-//- Κωνσταντής Παπαθανάση
-//- Θανάσης Παπακόλιας
-//- Αποστόλης Παρθερόπουλος
-//- Τριαντάφυλλος Ρήγας
-//- Δήμος Φούστας

Οι 64 Μαγουλιανίτες Ηρωες του 1821 (με το πλήθος των ανακαλυφθέντων ανεκδότων και δημοσιευμένων εγγράφων των και μ' όσα άλλα ευρεθούν σε έρευνες που συνεχίζονται ήδη στα Κρατικά Αρχεία της Ελλάδος), αναμένουν την συμπλήρωσή τους, την αξιολόγησή τους και, ακόμα, την εκδήλωση της Τιμής που τους αξίζει για την προσφορά τους στην Πατρίδα.