Επανάσταση

Τα Μαγούλιανα δίνουν το ένδοξο στίγμα της ιστορικής τους πορείας στο χρόνο και την περίοδο της επανάστασης του Ελληνικού Έθνους, το 1821.
Το πιο σημαντικό γεγονός κατά την διάρκεια της επανάστασης στο χωριό είναι η μάχη των Μαγουλιάνων στις 15 Ιουλίου 1825.
Ύστερα από σοβαρές απώλειες των Ελλήνων, κατά του Ιμπραήμ πασά, στα Τρίκορφα και στο διάσελο της Αλωνισταίνας τα ελληνικά στρατεύματα υπό τις διαταγές του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη άρχισαν να οχυρώνονται στα Μαγούλιανα.
Ο Ιμπραήμ όμως άρχισε να καταφθάνει πριν ολοκληρωθεί η συγκέντρωση των ελληνικών στρατευμάτων, οι Έλληνες στρατηγοί προσπάθησαν να κρατήσουν τις θέσεις τους έξωθεν του χωριού, ο Κολοκοτρώνης όμως διαβλέποντας ότι η τακτική που ακολουθούσε μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν προσέφερε καρπούς διέταξε υποχώρηση.
Στα Μαγούλιανα λοιπόν ο Κολοκοτρώνης αποφάσισε να αλλάξει την τακτική του απέναντι στον Ιμπραήμ και να μην τον αντιμετωπίζει πια σε απευθείας μάχες αλλά με την τακτική του κλεφτοπολέμου έπειτα και στο εξής. Μάλιστα ο ίδιος, στα Μαγούλιανα επρόκειτο να υπογράψει το "περίφημο" έγγραφο της υποτέλειας στους Άγγλους αλλά λόγω της υποχώρησης το υπέγραψε στα Λαγκάδια.
Την ημέρα εκείνη της 15 Ιουλίου ο Ιμπραήμ κατέκαυσε τα Μαγούλιανα γιατί τα θεωρούσε προπύργιο των Ελλήνων αγωνιστών, όπως μας μαρτυρεί και το δημοτικό τραγούδι.
Κατά τη διάρκεια της επανάστασης αναδείχτηκαν πολλές φυσιογνωμίες από το χωριό Φιλικοί και αγωνιστές όπως ο Φώτιος Χρυσανθόπουλος, οι Δημήτριος & Αναγνώστης Παπαγιαννόπουλος, οι Νικόλαος & Δημήτριος Μπούκουρας, οι Διονύσιος & Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος, ο Λιάκος & Βασίλειος Κοσμόπουλος και ο Πολυχρόνης Μαριολόπουλος.